Hubert Cleuren. Oorlogsnotities.
Hubert Jan Cleuren (1891-1966) was afkomstig uit Vlijtingen. Tijdens het uitbreken van de oorlog werkte hij bij familie aan het station in Luik. Bij de mobilisatie wordt Hubert ingedeeld bij het 14de Linieregiment-Vestingtroepen en gekazerneerd in het fort van Chaudfontaine. Hij overleeft de gevechten om luik en de vernieling van het fort van Chaudfontaine. Hij vlucht in burgerkleren via Nederland naar Antwerpen waar hij zijn regiment terug vervoegt. Op 12 september bij de tweede uitval rond Antwerpen wordt hij bij Haacht zwaar getroffen in zijn rechterheup. Hij wordt met een trein naar Brugge afgevoerd en via Calais naar Engeland overgebracht. Op 13 oktober wordt hij ondergebracht bij een welgestelde familie in Bristol. Het herstel verloopt traag en pas rond januari 1915 kan hij weer zelfstandig lopen. In maart 1915 is hij terug aan het front. Op 7 juni maakt hij deel uit van een verkenningseenheid bij Ramskapelle. In het niemandsland stoten ze op een Duitse verkenningseenheid. In het gevecht wordt Hubert aan zijn enkel geraakt. Hij blijft tot einde juli in ziekenzorg. Begin augustus is hij weer aan het front en bemerkt dat alle soldaten nu in het 'kaki' gekleed zijn. Op 12 mei 1916 raakt hij een derde keer gewond bij Diksmuide wanneer hij als verbindingsman wordt ingezet. Een kogel dringt zijn schouder binnen en blijft bij zijn ruggengraat steken. Desondanks zet Hubert door en kan het bericht overbrengen. Tijdens zijn herstel wordt hij tot Ridder benoemd en kent men hem tevens het Oorlogskruis toe. Op de 14de juni verlaat hij het hospitaal. Op 15 augustus 1916 wordt Hubert bij de Cyclisten ingedeeld. In oktober 1916 bij Ramskapelle wordt zijn compagnie uitgerust met machinegeweren. Hubert wordt uitgekozen als machinegeweerschutter. Hij zou doorheen de oorlog machinegeweerschutter bij de Cyclisten blijven tot aan zijn demobilisatie in 1919. Zijn dochter Leonie Cleuren licht toe dat Hubert Cleuren onder de oorlog een dagboek bijhield. Maar tijdens een precaire situatie, waarbij hij in de handen dreigde te vallen van de Duitsers, vernielde hij aanzienlijke delen van dit dagboek. Hubert vreesde dat de Duitsers bezwarende passages zouden vinden en wraak zouden nemen. Maar Hubert blijft uit de handen van de vijand. De onbeschreven bladzijden uit het notitieboek worden vervolgens terug ingevuld met zijn herinneringen. Het dagboek worden oorlogsnotities. Het is niet meer te achterhalen wanneer Hubert het dagboek verscheurde en wanneer hij startte met zijn oorlogsnotities. Er zijn slechts enkele passages gedateerd. Deze soldatenliederen dateren van na de Eerste Wereldoorlog (1921). Mogelijk zijn de oorlogsnotities, of 'memoires', dan ook geschreven tussen 1919 en 1921. Na de oorlog werd Hubert douanier aan de grensovergang van Veldwezelt.
Naoorlogs studioportret van Hubert Cleuren in uniform. Hubert Cleuren als grenswachter. Fragment (eerste pagina) uit Hubert's oorlogsnotities en één soldatenlied.
CONTRIBUTOR
Leonie Cleuren
DATE
- 1919
LANGUAGE
nld
ITEMS
4
INSTITUTION
Europeana 1914-1918
PROGRESS
METADATA
Discover Similar Stories
Hubert Cleuren met zijn twee broers.
1 Item
Portretfoto van Hubert Cleuren met zijn twee broers. Hubert staat rechts in uniform. Zijn broer Nicolas Cleuren staat links van hem en Christiaan Cleuren zit op een stoel. De opname werd vlak na de Eerste Wereldoorlog gemaakt. Hubert is reeds gedecoreerd en draagt frontstrepen op de linkermouw van zijn uniformjas. Bij zijn oproeping was Hubert een kostwinner in het gezin Cleuren. Zijn broer Nicolas wilde daarom in 1914 dienst nemen in de plaats van Hubert maar dit mocht niet van de overheden.
Hubert Cleuren in het fort van Chaudfontaine.
1 Item
Portretfoto's en fragmenten uit het handgeschreven oorlogsdagboek van Hubert Cleuren. || Hubert Cleuren praatte na de oorlog gemakkelijk en vaak over zijn ervaringen. Tijdens de oorlog heeft hij steeds een boek met notities bijgehouden. Deze vormen de basis voor een verslag dat hij jaren later samen met zijn dochter Leonie opstelde. Leonie kent de oorlogsgeschiedenis van haar vader door en door en vertelt de episode over de strijd om Luik. Hubert Cleuren (1891-1966) was afkomstig uit Vlijtingen (Limburg). Vanaf zijn 14de werkte Hubert op een brouwerij in Maastricht en nadien bij familie (zijn peter) aan het station in Luik. Hubert was 23 jaar bij het uitbreken van de oorlog. Als belangrijkste kostwinner van het gezin, wordt Hubert niet graag gemist. Zijn broer Nicolas wilde daarom in zijn plaats dienst nemen maar dat mocht dit niet van de overheden. Voordat hij naar zijn kazerne in Luik vertrok, ging Hubert nog even op bezoek bij zijn peter. Zijn nonkel had een groot deel van de gebouwen rond het Luikse station in eigendom. Hubert had jaren voor hem gewerkt in de stationsbuurt. Hubert hoopte dat hij omwille van de mobilisatie als petekind, werknemer en kostwinner wat extra geld kon verkrijgen. Maar bij het afscheid kreeg hij welgeteld 5 frank van zijn peter. Zijn tante was hierover beschaamd en wachtte hem aan de voordeur op om hem wat extra geld toe te stoppen. Hubert diende in het 14de Linieregiment. Aan het begin van de oorlog maakte hij deel uit van de 14de Linieregiment-Vestingstroepen die aan de rechteroever van de Maas de Luikse fortengordel bemanden. Hubert werd gekazerneerd in het fort van Chaudfontaine. Op de derde augustus komt hij aan in het fort en wordt voorzien van een wapen, munitie en uitrusting. De vijandelijkheden beginnen kort daarop. Er zijn reeds schermutselingen geweest tussen Duitse troepen en verkenningspatrouilles uit het fort. Ook Hubert wordt herhaald op verkenning gestuurd en raakt bij gevechten betrokken. Maar de druk van de Duitsers wordt groter. Steeds meer eenheden worden in de strijd geworpen en de Belgische soldaten trekken zich terug in het fort. Ook de beschietingen vanuit het fort van Chaudfontaine kunnen de Duitse eenheden niet afremmen. Hubert noteert dat het fort op de 17de augustus* zelf beschoten wordt. Er volgen nog aanvallen en tegenaanvallen waarbij de Duitsers worden teruggedrongen. Op de 18de augustus* worden grote kanonnen opgesteld en vuurt men vanuit de dorpen Romsée en Chênée. Het fort wordt stelselmatig in puin gelegd. Dan wordt de munitievoorraad getroffen en vliegt het fort in de lucht. Op deze ontploffing volgt volledige chaos. Hubert beschrijft dat de Duitse troepen het fort verder blijven beschieten. Doden, gewonde en verbrande soldaten liggen onder en tussen het puin. Enkelen vallen in de met water gevulde kelders en verdrinken. Een luitenant roept 'red u die nog kan' en zonder wapens zoekt iedereen een uitweg. Ook Hubert vlucht rillend als een espenblad en op goed geluk weg van het fort. In de open velden wemelt het van de Duitse troepen en Hubert zoekt beschutting in een klein verlaten huisje. Het huisje is overhoop gehaald. Hubert zoekt naar gewone burgerkleren en ontdoet zich van zijn soldatenplunje. Zo kalm als hij maar kan stapt hij naar het dorp toe. Daar Hubert bleek ziet van angst en beeft als een riet is hij bang dat de Duitse soldaten hem zullen opmerken. In het drop krioelt het van de Duitsers die in gehele compagnieën naar het fort oprukken. Ze hebben geen aandacht voor hem en stappen door. Uiteindelijk trekt Hubert te voet via Luik en Visé terug naar zijn ouders in Vlijtingen. Maar ook hier zijn er veel Duitsers. Hubert blijft een tiental dagen in Vlijtingen om te rusten. Vervolgens trekt hij, in burger, via Maastricht over Breda naar de Belgische grens bij Antwerpen. Wanneer Hubert 's avonds in Antwerpen aankomt, is de stad vol van Belgische soldaten. Ze overnachten in het station en worden 's nachts gewekt door een Zeppelin die fel beschoten wordt. De Zeppelin bombardeert de spoorweg. 's Morgens vroeg vertrekken ze naar Lier, waar zich het depot van hun compagnie bevindt. Na een nacht slapen in de kazerne, vertrekken ze meteen naar Kessel waar hun eenheden in de loopgraven zitten. Op 4 september 1914 is Hubert terug verenigd met zijn regiment. * NOOT: Het fort van Chaudfontaine werd beschoten op 12 augustus en werd vernietigd op 13 augustus (7u30).
Fragment uit het oorlogsdagboek van Hubert Cleuren.
1 Item
Derde pagina van het oorlogsdagboek van Hubert Cleuren. (De passage over Luik is geruime tijd na de feiten geschreven.) Deze passage rond de vlucht van Hubert uit Chaudfontaine af en stopt wanneer hij zijn eenheid terug vervoegt in Kessel.