Dagboek van Pieter Van Damme en brieven van zijn moeder Maria D'Hollander.
De restanten van de ‘Groote Oorlog’ zijn in West-Vlaanderen nooit ver weg: de begraafplaatsen, de monumenten, de wegwijzers, de IJzer... Het zijn herinneringsplaatsen die het verleden tastbaar maken. Ze blijven ons steeds onder ogen komen, ook al vervagen ze in hun omgeving, toch houden ze ons onderbewustzijn wakker. In 1967 gaf ‘Pépé’ Van Damme me zijn ‘gamelle’ en groene muts met de rode kwast. ‘Bewaar gij dat maar manneke’ zei hij. Meer uitleg gaf hij niet bij zijn souvenirs uit de Eerste Wereldoorlog. Als kind had ik geen enkel vermoeden wat achter dat blik en stuk stof schuilde. Bij zijn overlijden in 1969 kreeg ik zijn dagboekje welk hij als frontsoldaat neerpende. Nog later kwamen er de brieven van zijn moeder en officiële documenten bij. Jaren gingen verder en ik bewaarde. Tot ik in april 1998, bij een bezoek aan het nieuwe ‘In Flanders Fields’ Museum te Ieper die stimulans krijg om al die oude documenten eens te ordenen en een biografie op te stellen van een frontsoldaat. Het verhaal van 4 jaar waanzin en offeren van vele duizenden, waar tussen die ene persoon, Pieter Van Damme, zijn rol en deel kreeg. Opeens beginnen al die documenten hun verhaal te vertellen. Als kleine puzzelstukjes passen ze in elkaar. Het dagboek geeft de aanzet, de brieven maken de binding met de thuisblijvers, en de officiële papieren laten vermoeden dat er meer leed schuilt dan ik kan lezen tussen de vage potloodregels. Ik start mijn zoektocht naar de ontbrekende puzzelstukken. Maandag 4 Mei 1998, 19u30. Ramskapelle. Ik rij in de avondzon langs de oude spoorwegbedding Diksmuide - Nieuwpoort. Links ontdek ik de oude hoeven met de klinkende namen Noordhof, Jockfeld, Chien Marin. Rechts laat een aardenrug de spoorwegbedding vermoeden die als een onnatuurlijk element het landschap doorkruist. Verder naar het oosten ligt de IJzer. Ik sta in het westen, in het avondland, daar waar de zon ondergaat, de IJzer en de Nijl, ze zijn meer dan symbolen van dood en leven. Plots voel ik de aanwezigheid van Pieter. Het is net alsof hij naast mij in de auto zit en mee in het verleden kijkt… Het resultaat van lezen en opzoeken hebt u nu in uw handen. Ik draag het dan ook op aan Pieter Van Damme en aan alle frontsoldaten die hun jeugd en leven offerden in een oorlog die weinig opleverde behalve verliezen. (Eric Kellens, kleinzoon van Pieter Van Damme, mei 1998, Torhout).